Tapu kaydı üzerindeki şerhler, bir gayrimenkulün mülkiyetiyle ilgili olarak yapılan belirli işlemleri veya durumları gösteren ve tapu sicilinde yer alan uyarılardır. Bu şerhler, tapu kaydında yapılan değişikliklerin güncellenmesi veya taraflar arasındaki hak ve yükümlülüklerin resmi olarak kaydedilmesi amacıyla kullanılır. Şerhler, taşınmazın mülkiyeti, ipotek, haciz, intikal gibi pek çok farklı durumu ifade edebilir ve taşınmaz üzerindeki hakları sınırlayabilir.

Tapu kaydı üzerindeki şerhlerin farklı türleri vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:

1. İpotek Şerhi: Bir taşınmazın bir borca karşılık olarak ipotek edildiği durumda tapu kaydına ipotek şerhi konulur. Bu şerh, taşınmaz üzerinde bankanın alacağı olduğunu ve satış durumunda bankanın alacağının ödenmesi gerektiğini belirtir.

2. İhtiyati Haciz Şerhi: Alacaklı tarafından taşınmazın haciz edildiği durumda, tapu kaydına ihtiyati haciz şerhi konulur. Bu şerh, taşınmazın satışı veya başka bir işlemi yapılması durumunda alacaklının hakkını korumak için eklenir.

3. Velayet Şerhi: Boşanma sonucu çocuğun velayetinin bir ebeveyn veya diğer bir yakınına verildiği durumlarda tapu kaydına velayet şerhi konulur. Bu şerh, çocuğun yaşadığı yerin taşınmaz üzerindeki haklarını belirler.

4. Şufa Hakkı Şerhi: Ortak mülkiyet durumunda, bir ortağın diğer ortağın payını satın alma hakkını ifade eden bir şerh konulabilir. Bu şerh, diğer ortağın taşınmazını satışa sunması durumunda öncelikli olarak şufa hakkı sahibine teklif yapılmasını sağlar.

5. Başkalarının Haklarını Gösteren Şerhler: Tapu kaydında, taşınmaz üzerinde hakkı olan diğer kişiler tarafından da şerhler konulabilir. Örneğin, bir kiracının taşınmaz üzerinde oturduğunu belirten bir şerh bu kategoridedir.

Şerhler taşınmazın mülkiyeti ve diğer haklarıyla ilgili önemli bilgiler içermektedir. Taşınmaz üzerindeki herhangi bir işlem yapmadan önce tapu kaydındaki şerhlerin dikkatlice incelenmesi önemlidir. Bu şerhler, taraflar arasındaki hak ve yükümlülükleri düzenler ve taşınmazın satışı veya herhangi bir işlemi sırasında tarafların bilinçli bir şekilde hareket etmelerini sağlar.

Sonuç olarak, tapu kaydı üzerindeki şerhler, taşınmazın mülkiyeti ve üzerindeki haklarla ilgili bilgi veren ve tarafların haklarını koruma amacıyla tapu siciline kaydedilen belgelerdir. Bu şerhler, taşınmaz üzerinde değişiklik yapılması planlandığında dikkate alınması gereken önemli unsurlardır.