Vergi yargılaması, vergi mükelleflerinin vergi idaresinin aldığı vergi kararlarını ve vergi uyuşmazlıklarını değerlendiren bir süreçtir. Vergi yargılaması sonucunda verilen kararlara karşı da çeşitli mercilere başvurulabilir. Bu merciler arasında; Vergi Mahkemeleri, Bölge İdare Mahkemeleri, Danıştay ve Anayasa Mahkemesi bulunmaktadır.

Vergi Mahkemeleri, vergi uyuşmazlıklarıyla ilgili olarak ilk derece yargılamayı gerçekleştiren mahkemelerdir. Vergi Mahkemelerine başvurulması için öncelikle vergi uyuşmazlığının konusu olan vergi dairesine itiraz edilmeli ve vergi dairesinin inceleme sonucunda verdiği kararın tebliğ edilmesi gerekmektedir. Vergi dairesinin kararına itiraz eden mükellef, itiraz dilekçesini vergi dairesine sunarak bir altı yargı mercii olan Vergi Mahkemesi’ne başvurabilir. Vergi Mahkemesi’nde yapılan yargılama sonucunda verilen karara, taraflar istinaf yoluna başvurabilirler.

Vergi Mahkemeleri’nin kararlarına itiraz eden taraflar, çıkan bu kararları temyiz etmek için Bölge İdare Mahkemeleri’ne başvurabilirler. Bölge İdare Mahkemeleri, Vergi Mahkemeleri’nin verdiği kararları ve yürütülen vergi yargılamasını değerlendirerek karar verebilen bir üst derece mahkemedir. Bölge İdare Mahkemeleri, vergi yargılamalarında istinaf mercii olarak görev yapmaktadır.

Bölge İdare Mahkemeleri’nin kararlarına karşı taraflar, ilgili dava konusuyla ilgilenen ve yargı denetimi yapabilen bir üst derece mahkeme olan Danıştay’a başvurabilirler. Danıştay, Türkiye’deki en üst düzey idari yargı organıdır. Danıştay, Bölge İdare Mahkemeleri veya vergi mahkemesi kararlarını iptal edebilme yetkisine sahiptir.

Bununla birlikte, Anayasa Mahkemesi’ne başvuru hakkı da mevcuttur. Anayasa Mahkemesi, bireylerin temel haklarının ihlal edildiği iddialarını değerlendirebilen ve hak ihlallerini düzeltebilen en üst düzey yargı organıdır. Vergi yargılamasında Anayasa Mahkemesi’ne başvuru hakkı, vergi hukukuna ilişkin temel hak ihlalleri iddialarının olduğu durumlarda kullanılabilir.

Sonuç olarak, vergi idaresinin kararlarına karşı yapılan itirazlar Vergi Mahkemeleri’nde değerlendirilir, Vergi Mahkemeleri’nin kararlarına karşı Bölge İdare Mahkemeleri’ne başvurulabilir ve Bölge İdare Mahkemeleri’nin kararlarına karşı da Danıştay ve Anayasa Mahkemesi’ne başvurulabilir. Bu merciler, vergi yargılamasında mükellefler için adil bir yargılama süreci sağlamak ve hak arama hakkını garanti altına almak amacıyla görev yapmaktadır.