Türk idari işlem hukuku, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 125. maddesi başta olmak üzere çeşitli yasal düzenlemelere dayanmaktadır. Bu düzenlemeler, idari işlemlerin usulü hakkında genel esaslar belirlemekte, idari işlem yapma yetkisi ve sınırları ile idari işlemlerin iptali ve idari yargı denetimi gibi konuları düzenlemektedir.
Türk idari işlem hukukunun temel kaynağı olan 1984 tarihli İdari Yargılama Usulü Kanunu (İYUK), idari işlemlerin usulüne uygun olarak yapılmasını sağlamak amacıyla çıkarılmış bir kanundur. İYUK, idari işlem yapma yetkisi, idari işlem konusu, idari işlem süreci, idari işlem şekli, idari işlemlerin iptali ve idari yargı denetimi gibi konularda ayrıntılı düzenlemeler içermektedir.
Ayrıca 1952 tarihli İdari Yargılama Usulü Kanunu (İYUK) ve buna ek olarak çıkarılan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK), idari işlem hukukunda da uygulanmaktadır. Bu kanunlar, idari işlemlerin yargısal denetimini sağlamak için hukuk mahkemelerinde açılan davalarda uygulanmaktadır ve usul konularında detaylı düzenlemeler içermektedirler.
Ayrıca, 2001 tarihli İdare Hukuku Genel Hükümleri Kanunu (İHGK) da idari işlem hukukunda önemli bir kaynaktır. Bu kanun, idarenin genel yapılanması, idarenin görev ve yetkileri, idari işlem yapma yetkisi ve sınırları, idari işlem konusu ve şekli gibi konuları düzenlemekte ve idari işlemlere ilişkin genel hükümleri içermektedir.
Türk idare hukukunda ayrıca uluslararası sözleşmeler ve anayasağ da idari işlem hukukunun temel kaynaklarıdır. Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler, iç hukuku bağlayıcı nitelikte olup, idari işlemler üzerinde de etkili olabilir. Anayasa ise, temel hak ve özgürlükleri düzenleyerek, idari işlemlerin yasalarla sınırlanmasını ve hukuka uygunluğunu temin eder.
Türk vatandaşlarının idari işlem hukuku hakkında daha kapsamlı bilgi sahibi olabilmeleri için, İYUK, İHGK ve diğer yasal düzenlemelerin anayasa ile uyumlu bir şekilde uygulanması gerekmektedir. Bu şekilde yasaların sağladığı hak ve hukuki güvencelerden yararlanmak mümkün olacaktır. Herhangi bir idari işlemin hukuka aykırı olduğu düşünülüyorsa, bu işlemin iptali için idari yargı yoluna başvurulabilir ve hukuki bir süreç başlatılabilir. İdari yargıda açılan davalarda ise yargılama usulleri ve haklar, İYUK ve diğer ilgili mevzuat çerçevesinde gerçekleşir.
Sonuç olarak, Türk idari işlem hukuku, çeşitli yasal düzenlemelere dayanmaktadır ve bu düzenlemeler idari işlemlerin usulü, yetki sınırları, iptali ve yargısal denetimi gibi konuları düzenlemektedir. Bu kanunlar ve düzenlemeler, Türk vatandaşlarının haklarını korumaları ve idari işlemler karşısında hukuk devletinin prensiplerine uygun bir şekilde hareket etmeleri için önemlidir.