Türkiye’de evlilik birliği, eşlerin malvarlıkları üzerindeki hakları ve yükümlülükleri ile belirlenen evlilik mal rejimi çerçevesinde düzenlenir. Evlenmeden önce ve evlilik sırasında belirlenen bu mal rejimi, eşlerin malvarlıkları üzerindeki hakları, sorumlulukları ve paylaşımı konusunda hüküm koyar. Türk medeni kanununda üç farklı mal rejimi bulunmaktadır: mal ayrılığı, edinilmiş mallara katılma ve paylaşmalı mal rejimi.
1. Mal Ayrılığı Rejimi:
Mal ayrılığı rejimi, eşlerin evlilik sırasında ve sonrasında sahip oldukları malvarlıklarının ayrı olduğunu kabul eder. Bu rejimde, eşlerin her birinin kendi malvarlığına sahip olduğu ve bunun evlilik süresi boyunca da devam ettiği varsayılır. Eşlerden biri borca batarsa, diğer eşin malvarlığı bundan etkilenmez. Ayrıca, evlilik birliği sona erdiğinde, eşler kendi malvarlıklarını geri alır.
2. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi:
Edinilmiş mallara katılma rejimi, evlilik birliği boyunca eşlerin kazandıkları malların ortak mal olduğunu kabul eder. Bu rejime göre, evlilik süresince elde edilen malvarlığı değerleri ortaklaşa olup, eşlerin malvarlıkları arasında bir paylaşım yapılması gerekmektedir. Bu durum, evlilik birliği sona erdiğinde mal paylaşımının gerçekleşmesini sağlar.
Bu rejime tabi olan eşler arasında mal paylaşımı, evlilik birliği sona erdiğinde gerçekleşir. Türk medeni kanununda bu tür bir mal paylaşımı şu şekilde düzenlenmiştir:
– Mal paylaşımına tabi olarak, evlilik birliği boyunca elde edilen malvarlıkları ve malların değeri hesaplanır.
– Edinilmiş malvarlığı, eşlerin ortaklaşa ve kişisel mallarının toplamıdır.
– Eşler arasında malvarlığı değeri eşitse, bu malvarlığı eşit olarak paylaşılır.
– Eşler arasında malvarlığı değeri eşit değilse, bu malvarlığı değeri eşit oluncaya kadar paylaşılır.
3. Paylaşmalı Mal Rejimi:
Paylaşmalı mal rejimi, Türk medeni kanununda yeni bir düzenleme ile eklenen bir mal rejimidir. Bu rejime göre, evlilik birliğinde eşlerin malvarlıkları üzerindeki haklarını düzenlemek için bir malvarlığı yönetim sözleşmesi yapmaları gerekmektedir. Paylaşmalı mal rejimine tabi olan eşler, evlilik birliği sırasında kazandıkları malları eşit şekilde paylaşırlar. Bu rejimde eşler, evlilik birliği boyunca kazandıkları malvarlığını değerine göre eşit şekilde paylaşırken, kişisel malvarlıkları ayrı tutulur.
Bunların yanı sıra, eşler arasında malvarlığı konusunda anlaşmazlık durumunda mal paylaşımı mahkeme kararı ile gerçekleşebilir. Mahkeme, evlilik birliği süresince hangi malvarlıklarının ortaklaşa olduğunu belirler ve malvarlığının paylaşımını yapar.
Sonuç olarak, Türk hukukunda malvarlığı üzerindeki hak ve yükümlülükler, evlilik birliği sırasında belirlenen mal rejimine göre düzenlenir. Mal ayrılığı, edinilmiş mallara katılma ve paylaşmalı mal rejimi gibi farklı mal rejimleri eşlerin malvarlıklarının paylaşımını etkiler. Bu nedenle, evlilik öncesi veya sırasında mal rejimi konusunda yapılan bir sözleşme, eşlerin malvarlıkları üzerindeki hak ve yükümlülüklerini belirlemek açısından oldukça önemlidir.