Ticari sözleşmelerde anlaşmazlık ve uyuşmazlık durumlarında arabuluculuk süreci oldukça önemlidir. Arabuluculuk, taraflar arasındaki anlaşmazlıkları çözmek ve uygun bir çözüm bulmak için tarafsız bir üçüncü kişinin yönlendirmesiyle gerçekleştirilen alternatif bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Bu yöntem, mahkeme sürecine başvurmadan, daha hızlı ve maliyet etkin bir şekilde uyuşmazlığın çözülmesini amaçlar.
Arabuluculuk süreci, Türk Hukukunda Arabuluculuk Kanunu’na dayanmaktadır. Kanun, arabuluculuk sürecini düzenler ve tarafların haklarını ve yükümlülüklerini belirler. Arabuluculuk, gönüllülük esasına dayanır, yani taraflardan herhangi birinin arabuluculuk sürecine katılmak istememesi durumunda arabulucu atanmaz.
Arabuluculuğa başvurmak için öncelikle tarafların anlaşmazlık konusunu yazılı olarak belirlemeleri gerekmektedir. Bu, tarafların uyuşmazlık konusunu net bir şekilde ortaya koymalarını sağlar ve arabulucunun daha iyi bir şekilde çalışmasına yardımcı olur. Uyuşmazlık konusu belirlendikten sonra taraflar, isimleri ve iletişim bilgileriyle birlikte paylaşımlı bir başvuru dilekçesiyle, arabuluculuk taleplerini ilgili İl veya İlçe Arabuluculuk Bürosu’na yaparlar.
Arabuluculuk süreci, başvurunun alınmasından itibaren 3 gün içinde başlar. Bu süre içinde arabulucu, taraflarla iletişim kurarak arabuluculuk sürecinin ayrıntılarını anlatır, tarafların haklarını ve yükümlülüklerini açıklar ve süreç hakkında bilgi verir. Taraflar, arabuluculuk sürecine katılım konusunda mutabakat sağlamaları gerekmektedir. Taraflar, arabulucu tarafından kabul edildikten sonra, arabuluculuk sürecine başlarlar.
Arabuluculuk süreci genellikle tek bir oturumda tamamlanır. Oturumda, arabulucu tarafları dinler, her tarafın görüşlerini ifade etmesine olanak tanır ve ihtiyaç duydukları anlaşmazlık konusunda çözüm teklifinde bulunur. Arabulucu, güçlü bir iletişim ve müzakere becerisine sahip olduğu için tarafların anlaşmazlığı çözme ihtimali daha yüksektir.
Arabuluculuk sürecinin sonunda taraflar, anlaşmaya varırlarsa arabulucu tarafından anlaşma metni hazırlanır ve taraflar tarafından imzalanır. Anlaşmazlık konusunda tam bir çözüm sağlanmış olur ve taraflar arasında bir anlaşma olduğunda bu anlaşma mahkeme kararına dönüşebilir. Ancak taraflar anlaşmaya varmazlarsa, arabulucu tarafından belirlenen süre içinde arabuluculuk süreci sona erer ve taraflar gerektiğinde mahkemeye başvurabilir.
Sonuç olarak, ticari sözleşmelerde uyuşmazlık durumunda arabuluculuk süreci, taraflar arasında bir çözüm bulmayı amaçlayan etkili bir yöntemdir. Taraflar, arabuluculuk sürecine başvurmadan önce uyuşmazlık konusunu belirlemeli ve arabuluculuğa katılmayı kabul etmelidir. Arabuluculuk, mahkeme sürecine göre daha hızlı, maliyet etkin ve taraflara daha fazla kontrole sahip bir yöntemdir. Bu nedenle, ticari sözleşmelerde arabuluculuk sürecine başvurmak, taraflar arasında uzun süren ve yüksek maliyetli mahkeme süreçlerine girmekten kaçınmak için önemlidir.