İflas, bir ticari işletmenin borçlarını ödeyememesi durumunda iflas belgesi alarak, faaliyetlerini durdurması ve varlıklarının tasfiye edilmesi sürecidir. İşletmenin iflası, çalışanların da mağdur olabileceği bir durumdur. Ancak Türk İş Kanunu’nda belirtilen düzenlemelerle çalışanların alacakları korunmaktadır.

İflas sürecinde işverenin öncelikli görevi, çalışanların alacaklarını ödemektir. Bu alacaklar, işçinin iş ilişkisinden kaynaklanan borçlarını ifade eder. İşçinin alacakları arasında ücret, fazla mesai ücreti, yıllık izin ücreti, kıdem tazminatı gibi ödemeler yer almaktadır.

İflas sürecinde çalışanların alacakları, öncelikle İş Kanunu’nun 178. ve İcra ve İflas Kanunu’nun 206. maddelerinde belirtilen bir sıraya göre ödenir. Bu sıraya göre öncelikle, çalışanlara ait olan alacaklar ödenir. İşçiye ödenmesi gereken ücret alacakları iflas masasında birinci sırada yer alır. İşçinin alacaklarının ödenmesi için, iflas masası varlıklarının tasfiyesini gerçekleştirir. İşverenin varlıklarının paraya çevrilmesi sonucunda elde edilen gelirler, sırasıyla işçi alacaklarının ödenmesi için kullanılır.

Ancak, işverenin varlıkları iflas masasının tüm alacaklarını ödemeye yetmeyecek kadar yetersizse, çalışanların alacaklarının tamamı ödenmeyebilir. Bu durumda, kalan alacaklar İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanır. İşsizlik Sigortası Fonu, işverenin iflası sonucu işsiz kalan işçilerin alacaklarını ödemek amacıyla kurulmuştur. Fon, işverenin iflasını takiben açılan iflas davası sonucunda işverenin iflasına karar verilmesi durumunda devreye girer. Fon, işverenin iflas etmesi halinde, işçilerin alacaklarını ilgili yasal düzenlemeler çerçevesinde ödemeyi taahhüt etmektedir.

İşsizlik Sigortası Fonu, işçilerin alacaklarını öderken, belirli sınırlamalar ve tavanlar ile hareket etmektedir. Örneğin, bir işçinin aylık ücretinin brüt asgari ücretin 6 katını aşması durumunda, bu üst sınır dikkate alınarak hesaplama yapılır ve işçinin alacağı bu sınır üzerinden belirlenir.

Çalışanların alacaklarına ilişkin iflas sürecinde dikkate alınması gereken bir diğer faktör, alacaklarda zamanaşımı süresidir. İflas eden bir işverenden alacak talep eden işçinin zamanaşımı süresi, İcra ve İflas Kanunu’nun ilgili hükümleri çerçevesinde belirlenir. Zamanaşımı süreleri, alacak türüne göre değişiklik gösterir. Örneğin, ücret alacakları için zamanaşımı süresi 5 yıldır.

Sonuç olarak, ticari işletmelerin iflas durumunda çalışanların alacaklarını ödemek bir yükümlülüktür. Türk Hukuku, çalışanların alacaklarını korumak amacıyla çeşitli düzenlemeler getirmiştir. İflas sürecinde öncelikle çalışanların alacakları karşılanır ve kalan alacaklar için İşsizlik Sigortası Fonu devreye girer. Ancak işverenin varlıkları yetersizse, çalışanların tam alacaklarının ödenmesi mümkün olmayabilir. Alacaklarda zamanaşımı süresi de dikkate alınmalıdır.