Sosyal güvenlik, bir ülkedeki vatandaşların ve sosyal güvencesi olan diğer kişilerin, yaşam standartlarını koruma ve iyileştirme amacıyla oluşturulan bir koruma sistemidir. Sosyal güvenlik, yaşlılık, sakatlık, işsizlik, hastalık, kaza, doğum gibi riskli durumlarla karşılaşan bireylere maddi yardım sağlamak suretiyle sosyal bir denge oluşturmayı hedefler.
Türkiye’de sosyal güvenlik sistemi, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yürütülen bir dizi yasal düzenlemeye dayanmaktadır. SGK, çalışma hayatı boyunca prim ödeyen bireylerin çeşitli sosyal güvence hizmetlerinden yararlanabilmesini sağlamaktadır. Bu hizmetler arasında sağlık hizmetleri, emeklilik, malullük, işsizlik, doğum yardımı ve dul/orphan maaşları gibi farklı kategoriler bulunmaktadır.
Sosyal güvenlik sistemi, vatandaşların ve onların ailelerinin temel ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlamaktadır. Bununla birlikte, sosyal güvenlik kapsamı ve hizmetlerin sağlanma süreci, yasalar tarafından belirlenmiştir. Türkiye’de SGK tarafından sağlanan sosyal güvenlik hizmetleri kendi içerisinde farklı sigorta kollarına ayrılmıştır.
Bunlardan ilki, Genel Sağlık Sigortası’dır (GSS). Vatandaşlar, çalışma yaşamına katılmadan önce GSS kapsamına girmektedirler. GSS, tüm vatandaşları sağlık hizmeti sunan ve maliyetleri karşılayan bir kapsamı içermektedir. Primler, vatandaşlar tarafından düzenli olarak ödenmekte ve böylece sağlık hizmetlerinden yararlanılmaktadır.
İkinci önemli sigorta kolu ise Sosyal Sigortalar Kurumu’dur (SSK). Bu sigorta kolu, çalışma hayatında bulunan işçilerin sosyal güvencesini sağlamaktadır. Primler, çalışanların maaşlarından kesilmekte ve SGK’ya aktarılmaktadır. Çalışanlar, emeklilik, malullük, işsizlik gibi riskli durumlarda SSK’den maddi yardım alabilmektedirler.
Üçüncü sigorta kolu, Bağ-Kur olarak bilinen Sosyal Güvenlik Kurumu’dur (SGK). Bu sigorta kolu, kendi işini yapanlar, esnaflar, çiftçiler ve diğer bağımsız çalışanlar için sosyal güvenlik sağlamaktadır. Bağ-Kur primleri, bağımsız çalışanların kendi gelirlerinden kesilmekte ve SGK’ya iletilmektedir. Bu şekilde, bu sigorta kolu altında yer alan kişiler, kendi özel ihtiyaçlarında maddi yardım alabilmektedirler.
Sosyal güvenlik sisteminin bir diğer önemli unsurunun, işsizlik sigortası olduğunu belirtmek gerekir. Türkiye’de işsiz kalan kişiler, İşsizlik Sigortası fonundan maddi yardım alabilmektedirler. Bu yardımlar, geçici bir süre boyunca işsiz olan kişilere destek sağlamak amacıyla sunulmaktadır.
Son olarak, Türkiye’de sosyal güvenlik sistemi, çalışma hayatı boyunca prim ödeyen bireylerin emeklilik imkanlarına da olanak sağlamaktadır. İşçiler, bağımsız çalışanlar ve kamu çalışanları, emeklilik süreçlerinde SGK’den belirli bir yaşa ve prim ödeme süresine bağlı olarak emekli maaşı almaktadırlar.
Bu şekilde sosyal güvenlik sistemleri, vatandaşların ve diğer sosyal güvencesi olan kişilerin, yaşam standardını koruma ve iyileştirme amacıyla tasarlanmıştır. Türkiye’de SGK tarafından sağlanan hizmetler ve kanunlar bu sistemin temelini oluşturmaktadır. Sosyal güvenlik sistemi, vatandaşların yaşamlarını güvence altına alarak, onlara daha iyi bir yaşam sunmayı amaçlamaktadır.