Şirketler hukuku, ticari faaliyetlerde bulunan şirketlerin kuruluşlarını, yönetimlerini ve operasyonlarını düzenleyen bir hukuk dalıdır. Bu hukuk dalında hisse senetleri, şirketlerin sermayelerini temsil eden ve sahiplerine mülkiyet hakkı, oy hakkı, kar payı alma hakkı gibi birçok hak sağlayan menkul kıymetlerdir. Bu yazıda, hisse senetlerinin nasıl çıkarıldığını ve kimlere verildiğini detaylı bir şekilde açıklayacağım.
Hisse senetleri, şirketlerin sermaye yapısını oluşturan ve şirketin ortaklarına ait olan paylarını temsil eder. Şirketler, hisse senetlerini oluşturmak ve dağıtmak için belirli bir yasal prosedürü izlemek zorundadır. İlk olarak, şirketin kuruluş sürecinde, kurucular tarafından sermaye belirlenir ve bu sermayenin bir kısmı hisse senetleri şeklinde çıkarılır.
Hisse senetlerinin çıkarılması için yasalarımıza göre belirli şartlar ve prosedürler bulunmaktadır. Şirketlerin esas sözleşmelerinde bu konuyu düzenlemeleri gerekmektedir. Esas sözleşme, şirketin kuruluş aşamasında ortaklar arasında yapılan bir anlaşmadır ve hisse senetlerini çıkaracak olan şirketin kurucusu tarafından hazırlanır.
Esas sözleşme, şirketin sermaye yapısını belirler ve hisse senetleri çıkarılmasını düzenler. Esas sözleşmede şirketin sermayesi belirlenir ve bu sermayenin kaçıncı bölümünün hisse senetleri şeklinde çıkarılacağı belirtilir. Ayrıca, hisselerin değeri, sahiplerine sağladığı haklar, alım-satım koşulları gibi konular da esas sözleşmede belirtilmelidir.
Hisse senetleri, şirketin sermayesi üzerinden belirli bir nominal değere sahip olurlar. Bu nominal değer, hisse senetlerinin çıkarıldığı zamandaki değeri ifade eder. Şirketler, hisse senetlerini nominal değer üzerinden çıkarır ve sermayenin belirli bir yüzdesini hisse senetleri şeklinde dağıtır.
Hisse senetlerinin belirli bir süre sonra el değiştirmesi de mümkündür. Bu durumda hisse senetlerinin devri söz konusu olur. Hisse senetleri, sahipleri tarafından başka bir şahsa veya şirkete devredilebilir. Türk Ticaret Kanunu’na göre, hisse senetlerinin devri noterlik aracılığıyla gerçekleşir. Devir işlemi, noterde düzenlenen bir devir sözleşmesi ve gerekli diğer belgelerin tamamlanmasıyla gerçekleştirilir.
Hisse senetlerinin kimlere verileceği konusu da önemlidir. Şirketlerin hisse senetlerini genellikle sermaye payı almak isteyen yatırımcılara, ortaklara veya çalışanlara verdiği gözlemlenmektedir. Sermaye payı almak isteyen yatırımcılar, şirketin sermayesine katılmak ve kar payı alma hakkı elde etmek için hisse senetlerini satın alır. Ortaklar, şirketin kurucusu veya diğer ortaklarıdır ve bu nedenle hisse senetlerine sahiptir. Çalışanlar ise, şirketin performansına bağlı olarak hisse senetleriyle ödüllendirilebilir veya şirketin çalışan hisse senedi planlarına katılabilir.
Sonuç olarak, şirketlerin hisse senetlerini çıkarıp kimlere vereceği, şirketin sermaye yapısı ve esas sözleşme ile belirlenen kurallara tabidir. Şirketlerin hisse senetleri, sermaye payı almak isteyen yatırımcılar, şirketin ortakları veya çalışanlar tarafından satın alınır veya tahsis edilir. Bu işlemler, yasalar ve düzenlemeler çerçevesinde gerçekleştirilir ve genellikle noter aracılığıyla yapılan bir devir sözleşmesi ile tamamlanır.