Milletlerarası anlaşmalar, devletler arasında belirli konuları düzenlemek veya sorunları çözmek için yapılan yazılı anlaşmalardır. Bu anlaşmalar genellikle iki veya daha fazla devlet arasında imzalanır ve resmiyet kazanması için onaylanır.
Milletlerarası anlaşmaların farklı türleri vardır, ancak en yaygın olanlar aşağıda açıklanmıştır:
1. Sözleşmeler: Bu, taraflar arasında imzalanan ve belirli bir konuyu düzenleyen en yaygın anlaşma türüdür. Sözleşmeler, uluslararası hukukun tanıdığı taahhütleri içerir ve tarafların hak ve yükümlülüklerini belirler. Örneğin, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi gibi uluslararası sözleşmeler insan haklarına ilişkin normları belirler.
2. Protokoller: Protokoller, bir sözleşmenin ekleri veya katılımcıların üzerinde anlaştığı belirli konuları düzenleyen ekler olarak kabul edilir. Protokoller, sözleşme hükümlerini ayrıntılandırarak veya geliştirerek uygulamaya yönelik spesifik düzenlemeler sağlar.
3. Anlaşmaların Değiştirilmesi veya Tamamlanması: İki veya daha fazla devlet arasında mevcut bir anlaşmanın değiştirilmesi, güncellenmesi veya yeni şartların eklenmesi amacıyla yapılan bir anlaşmadır.
4. Barış Anlaşmaları: İki veya daha fazla devlet arasında çatışmaların sonlandırılması amacıyla yapılan anlaşmalardır. Bu anlaşmalar, savaşın sonlandırılmasını, barışı koruma mekanizmalarını, toprak paylaşımını ve sınırların onaylanmasını içerebilir.
5. Ticaret Anlaşmaları: İki veya daha fazla devlet arasında ticaretin kolaylaştırılması, engellerin kaldırılması ve ticaret politikalarının belirlenmesi amacıyla yapılan anlaşmalardır. Bu anlaşmalar, gümrük vergileri, ticaret engelleri, ticarette adil rekabetin sağlanması gibi konuları ele alır. Örnek olarak Dünya Ticaret Örgütü’nün kapsamında yapılan anlaşmalar sayılabilir.
6. İttifak Anlaşmaları: Devletler arasında ortak güvenlik ve işbirliği amacıyla yapılan anlaşmalardır. Bu anlaşmalar, savunma amaçlı ittifaklar oluşturarak üye devletleri birbirlerine karşı tehditlere karşı koruma altına almayı hedefler.
Bu anlaşma türlerinin yanı sıra, devletler ayrıca multilateral anlaşmalara katılabilirler. Multilateral anlaşmalar, birden fazla devletin katılımıyla gerçekleşir ve daha geniş bir şekilde kabul gören ve daha kapsamlı konuları düzenleyen anlaşmalardır. Örnek olarak, Birleşmiş Milletler sözleşmesi gibi çok sayıda devletin katıldığı anlaşmaları örnek verebiliriz.
Sonuç olarak, milletlerarası anlaşmalar, devletlerin arasında müzakere edilerek imzalandığı ve onaylandığı yazılı anlaşmalardır. Bu anlaşmalar, farklı konuları düzenleyerek ülkeler arasında işbirliğini ve düzeni sağlamaktadır.