Kiracının kira sözleşmesini erken feshetme hakkı, Türk Borçlar Kanunu’nun 343. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre kiracı, kira süresi bitmeden önce sözleşmeyi feshetmek istediğinde belirli koşulları yerine getirmesi gerekmektedir.
Kiracının kira sözleşmesini erken feshetme hakkı, aşağıda belirtilen durumlarda geçerlidir:
1. Kira süresinin bitmesine 30 gün veya daha az bir süre kalmış olması durumunda kiracı, sözleşmeyi fesih edebilir. Ancak bu durumda kiracı, kira süresinin sonuna kadar olan kiranın tamamını ödemekle yükümlüdür.
2. Kiracı, sözleşme süresi dolmadan önce malikin kendisine karşı gösterdiği ciddi bir sebeple (örneğin, kiraya verilen yerin kullanılmaz hale gelmesi) sözleşmeyi feshetmek isteyebilir. Bu durumda kiracı, sözleşme süresinin bitimine kadar olan kira bedelini ödemekle yükümlüdür.
3. Kiracı, malikin sözleşmeye aykırı davranması durumunda da kira sözleşmesini erken feshedebilir. Ancak bu durumda öncelikle mahkemeye başvurarak malikin sözleşmeye aykırı davrandığını kanıtlamalıdır. Mahkeme kararı ile birlikte kiracı, sözleşmeyi feshetme hakkına sahip olacak ve kira bedeli sorumluluğundan kurtulacaktır.
Erken feshetme durumunda, kiracının dikkat etmesi gereken bazı hususlar vardır:
1. Kiracı, erken fesih bildirimi için genellikle noterden ihtar göndermesi gerekmektedir. Bu ihtar mektubunda erken fesih talebinin belirtilmesi ve gerekçelerin açık ve açık bir şekilde izah edilmesi önemlidir.
2. Kiracı, sözleşmeyi fesheden tarafa iade yükümlülüğünü yerine getirmelidir. Kiracı, feshin gerçekleşmesini takip eden 30 gün içinde mülkü boşaltmalı ve malikin yerine getirmesi gereken yükümlülüklere engel olmamalıdır.
3. Erken feshetme durumunda kiracı, kira bedelinden ve kiralanan mala verilen hasardan dolayı sorumlu tutulabilir. Ancak kiracının malikin sözleşmeye aykırı davrandığını mahkeme kararıyla tescil ettirmiş olması durumunda, kira bedeli ve hasar tazminatından muaf tutulabilir.
Kiracının kira sözleşmesini erken feshetme hakkı, hem kiracının çıkarları hem de adaletin sağlanması açısından önemlidir. Ancak bu hakkın kötüye kullanılması durumunda kiracı, mali yükümlülüklerle karşı karşıya kalabilir. Bu nedenle kiracının, sözleşmeyi erken feshetme kararı vermeden önce dikkatle düşünmesi ve gerekirse hukuki destek alması önemlidir.