Kiracı, Türk Hukuk Sistemi’ne göre kira bedelini kira sözleşmesinde belirtilen şekilde ve belirlenen zamanda ödemelidir. Kira bedelinin ödeme şekli ve süresi, kira sözleşmesinin taraflarca kararlaştırılan hükümlerine göre belirlenir. Aşağıda, kira bedelinin nasıl ve ne zaman ödenmesi gerektiği hakkında detaylı bilgilendirme için bazı önemli noktalara değineceğiz.
Kira Sözleşmesi ve Kira Bedelinin Belirlenmesi
Kira sözleşmesi, kiracı ile mülk sahibi (ev sahibi) arasında yapılan bir anlaşmadır. Sözleşmede, kiralanan taşınmazın (ev, işyeri, arsa vb.) özellikleri, süre ve kira bedeli gibi birçok önemli nokta düzenlenir. Kira bedeli ise, kira dönemi boyunca kiralanan taşınmazın kullanım hakkını elde etmek isteyen kiracının, ev sahibine ödeyeceği miktardır.
Kira bedeli, kiracı ile ev sahibi arasında serbestçe belirlenebilir. Fakat Kararname ile belirlenen asgari kira bedeli üzerinde anlaşma yapılması mümkün değildir. Kiracı, kira bedelini herhangi bir zamanda ve şekilde ödeyebilirken, önceden anlaşmış olduğu ödeme planına uymalıdır.
Kira Bedelinin Ödenmesi
Kira bedelinin ödenmesi, önceden belirlenen zamanda ve belirtilen şekilde yapılmalıdır. Kira sözleşmesinde bu konuda herhangi bir hüküm bulunmuyorsa, Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 323. Maddesi uyarınca sözleşmenin gereği gibi ifa edilmesi gerekmektedir. Kira bedelinin ödenme zamanı, taraflar arasında yapılan bir sözleşmeyle belirlenebileceği gibi, genellikle aylık periyotlar halinde belirlenir. Örneğin, her ayın bir veya onbeşinde kira bedelinin ödenmesi kararlaştırılabilir.
Kira bedelinin ödenme şekli ise sözleşmede belirlenmelidir. Nakit, havale, EFT ve posta yoluyla yapılan ödemeler en sık tercih edilen yöntemlerdir. Bu ödeme yöntemlerinin dışında, diğer elektronik ödeme sistemleri, çek veya senet gibi yöntemler de kullanılabilir. Ancak, sözleşmede belirtilmeyen bir ödeme şekli, hukuken geçerli olmayabilir. Bu nedenle, taraflar arasında anlaşmazlık yaşanmaması için ödeme şekli sözleşmeyle belirlenmelidir.
Kira Bedelinin Ödenmesinde Gecikme Durumu
Kiracı kira bedelini belirlenen zamanda ödemezse, ödeme gecikmesi durumu söz konusu olur. Ödemenin geciktiği durumlarda, kira sözleşmesi ve Türk Hukuk Sistemi çerçevesinde belirli haklar ve sorumluluklar ortaya çıkar.
Eğer kiracı, kira bedelini zamanında ödemezse, ev sahibi, ödemenin geciktirildiği tarihten itibaren yasal faiz talep edebilir. Yasal faiz oranı, her yıl Maliye Bakanlığı tarafından belirlenir. Kiracının ödemede sürekli gecikmesi ve 3 aylık kira bedelini ödememesi durumunda, ev sahibi kira sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir.
Kiracının borcuna karşılık olarak teminat verdiği durumlarda ise, teminatın tamamı veya bir kısmının kullanılmasına karar verilebilir. Eğer kiracı, kira süresi sonunda taşınmazı eksiksiz olarak iade ederse, teminat geriye iade edilir.
Kısacası, kiracı, kira bedelini kira sözleşmesinde belirtilen şekilde ve zamanında ödemelidir. Ödemelerde gecikme durumunda ise, ev sahibi belirli haklara sahip olabilir. Bu nedenle, kira sözleşmesine ve ödeme planına uyulmasının önemi büyüktür.