İşçinin işten çıkartılma sebepleri, Türk Hukuk Sistemi’nde işverenin bazı hallerde iş ilişkisini sonlandırma hakkı olduğu durumları ifade etmektedir. İşçinin işten çıkartılmasında genel olarak iki farklı sebep bulunmaktadır; İşçinin kusurlu davranışlarından kaynaklanan sebepler ve İşverenin işletmesindeki bazı nedenlerden dolayı işçiyi işten çıkarması.

Öncelikle işçinin kusurlu davranışlarından kaynaklanan sebeplerden bahsedelim. İşveren, işçinin davranışlarından ötürü işten çıkarma hakkını kullanabilmektedir. İşçinin işten çıkartılmasını gerektiren kusurlu davranışları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:

1. İşçinin işverene taahhüt ettiği görevleri yerine getirmemesi: İşçinin iş sözleşmesinde belirtilen görevlerini yapmaması veya düzenli bir şekilde yapmaması, işvereni işten çıkartma hakkına sahip kılmaktadır. Bununla birlikte, disiplin cezasının gereksiz veya orantısız olduğuna dair mahkeme kararı bulunması halinde işçi işe iade edilebilir.

2. İşçinin işverene sadakat yükümlülüğünü ihlal etmesi: İşçinin işverene karşı sadakat yükümlülüğünü yerine getirmemesi, işten çıkartma sebebi olabilmektedir. Örneğin, işverenin ticari sırlarını ifşa etmek veya işletmenin itibarını zedeleyici beyanlarda bulunmak işten çıkartılma sebebi olabilir.

3. İşçinin kabahatli davranışları: İşçinin hırsızlık, dolandırıcılık, saldırganlık gibi suçlara karışması, işten çıkartılma sebeplerinden biridir.

İşverenin işletmesindeki nedenlerden dolayı işçiyi işten çıkarma hakkı da bulunmaktadır. İşverenin işletmeyle ilgili olarak yapabileceği bazı sebeplerle işçiyi işten çıkartma hakkı şunlardır:

1. İşletmenin mali durumunun kötüleşmesi: İşveren, ekonomik nedenlerle işletmenin sürdürülmesinde sorunlar yaşaması halinde işçilerini işten çıkartabilir. Fakat bu tür bir işten çıkartma sürecinde, işverenin öncelikli olarak işten çıkartma sırasında işçiye önceden bildirim ve tazminat gibi hakları sağlaması gerekmektedir.

2. İşletmedeki yer değişiklikleri: İşverenin işletmenin yerini değiştirmesi, işletme büyüklüğünü küçültmesi, birimlerin birleştirilmesi veya farklı birimlerin yeniden yapılandırılması gibi durumlarda işçilerin işten çıkartılma ihtimali bulunabilir.

İşten çıkartılan bir işçinin hakları da Türk Hukuk Sistemi’nde belirlenmiştir. İşçi, haksız bir şekilde işten çıkartıldığını düşünüyorsa, işe iade davası açarak işverene karşı hukuki süreci başlatabilir. İşverenin, işçiyi haksız bir şekilde işten çıkartması halinde mahkeme tarafından işçinin işe iadesine veya tazminat ödenmesine hükmedilebilir.

Her ne kadar işten çıkartma durumunda işçi aleyhine bir durum olsa da, Türk Hukuk Sistemi işçilerin korunmasını önemseyen bir yapıya sahiptir. İşçi ve işveren arasındaki hak ve sorumluluklar konusunda iş kanunları tarafından belirlenen kurallara riayet etmek işçinin iş güvencesi açısından önemlidir.