İş sağlığı ve güvenliği, çalışanların sağlık ve güvenliklerini korumayı amaçlayan bir sistemdir. Bu sistem çerçevesinde işverenler, çalışanların çalışma ortamının sağlıklı ve güvenli olmasını sağlamakla yükümlüdürler. Ancak bazen işverenler, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini almada ihmalkar davranabilirler. İşte bu durumda işçiler, haklarını arayabilmek için belirli adımları atabilirler.

Öncelikle, işverenin iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini ihmal ettiğini düşündüğünüzde, işverenin bu ihmali yazılı olarak belgelemek önemlidir. İlgili tarih, saat, detaylı bir anlatım ve mümkünse fotoğraf gibi kanıtlar işçinin elinde bulunmalıdır. İşçi, bu belgelemeyi yaparken dürüst ve gerçekçi olmalı ve abartılı ifadelerden kaçınmalıdır.

İkinci adım olarak, işçi işverene yazılı olarak şikayette bulunmalıdır. Şikayet yazısında, işverenin hangi konuda ihmalkarlık yaptığı, işçinin uğradığı zarar veya tehlikenin ne olduğu, önlem talepleri ve gerekçeleri ayrıntılı olarak belirtilmelidir. Bu şikayetin işyeri içerisinde isimsiz olarak yapılması da mümkündür ancak bu durumda işverenin şikayetin kimden geldiğini anlamaması gerekmektedir.

İşverene yapılan yazılı şikayetten sonra, işveren tarafından bir soruşturma süreci başlatılması gerekmektedir. Bu soruşturma süreci, işyerinde yaşanan ihmalin detaylı bir şekilde araştırılmasını ve sonuçların belirlenmesini içermektedir. İşveren, söz konusu soruşturma sürecini yapıcı bir yaklaşımla yürütmeli ve işçilerin ifadelerini dikkate almalıdır.

Eğer işveren, iş sağlığı ve güvenliği sorununu çözmek için gerekli önlemleri almakta hala ihmalkar davranıyorsa, işçi bu durumu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ilgili birimlerine bildirebilir. Bu bildirim yazılı olarak gerçekleştirilmeli ve işverenin ihmalinin detayları ve etkileri açık bir şekilde belirtilmelidir. İlgili birime başvuru sırasında veya sonrasında işçi, iş sağlığı ve güvenliği durumunu somutlaştırabilmek için tanıkların ifadelerini, fotoğrafları veya belgeleri sunabilir.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, işverenin düzeltilmesi gereken durumlarla ilgili yasal yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğini ve cezalandırılmasını gerektiren bir durumun olup olmadığını değerlendirecektir. İşverenin eksiklikleri tespit edilirse, Bakanlık tarafından işverene önlemler alması için süre verilecektir. İşveren, verilen süre içerisinde düzeltici önlemleri alırsa sorun çözülmüş olur.

Ancak bazı durumlarda işveren, önlemleri almaz veya düzeltici adımlar atmazsa, Bakanlık tarafından işveren hakkında cezai yaptırımlar uygulanabilir. Bu yaptırımlar arasında, para cezaları, faaliyet durdurma, işverenin mesleki faaliyetlerinde sınırlamalar ve hapis cezası gibi farklı seviyelerde cezalar yer alabilir. Bu süreçler genellikle uzun sürebilir ve işçinin sabırlı olması gerekmektedir.

Sonuç olarak, iş sağlığı ve güvenliği konusunda işverenin ihmali durumunda, işçiler belirli adımlar atarak haklarını arayabilirler. İşyerinde yaşanan ihmallerin belgelenmesi, şikayet yazısı gönderilmesi, soruşturma sürecinin takip edilmesi ve gerekli durumlarda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvuru yapılması önemlidir. Bu adımların takip edilmesiyle işçiler, sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı için haklarını koruyabilirler.