İşçilerin iş sağlığı ve güvenliği, çalışma koşullarının iyileştirilmesi amacıyla düzenlenen bir dizi yasa ve yönetmeliklerle korunmaktadır. Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği konusundaki sorumluluklar, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (İSGK) ve bu kanunla uyumlu olarak hazırlanan yönetmelikler ve yönergelerle belirlenmiştir.

İşverenler, iş sağlığı ve güvenliği konusunda belirli yükümlülüklere sahiptir. İşverenin başlıca sorumlulukları arasında, iş sağlığı ve güvenliği politikasının oluşturulması, çalışma koşullarının kontrol edilmesi, tehlikeleri ve önlem alınma yöntemlerini belirlemek, işçileri eğitmek ve bilgilendirmek, koruyucu ekipman sağlamak ve olası tehlikelere karşı işçileri korumak yer almaktadır.

İşverenin iş sağlığı ve güvenliği konusundaki önlemlerini kontrol etmek için çeşitli yöntemler bulunmaktadır. İşte bu kontrolleri gerçekleştirebileceğiniz bazı yöntemler:

1. İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu Denetimi: İşyeri bünyesinde kurulan İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu, iş sağlığı ve güvenliği konularında denetim yapabilme yetkisine sahiptir. Kurul, iş sağlığı ve güvenliği politikalarının uygulanmasını değerlendirerek, olası ihlalleri tespit eder ve gerekli düzeltici önlemleri önerir.

2. İş Sağlığı ve Güvenliği Denetimleri: İş sağlığı ve güvenliği denetimleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından gerçekleştirilir. Bakanlık, yetkilendirilmiş denetçiler aracılığıyla iş yerlerini düzenli olarak denetler ve işyeri temsilcileri ile işçi sağlığı ve güvenliği uzmanlarının görüşlerini alır. İşletmeler, denetim sonuçlarına göre eksiklikleri gidermekle yükümlüdür.

3. Risk Değerlendirmesi: İşverenlerin, işyerindeki potansiyel tehlikeleri değerlendirmeleri ve riskleri belirlemeleri zorunludur. Bu değerlendirme, işyerindeki tehlikelerin tespit edilmesi, risklerin analiz edilmesi ve önleme yöntemlerinin belirlenmesi sürecini içerir. Risk değerlendirmesi, işyeri hekimi veya iş sağlığı ve güvenliği uzmanı tarafından yapılır ve kaydedilir. İşyeri hekimi veya iş sağlığı ve güvenliği uzmanı, risk değerlendirmesinin sonuçlarını rapor eder ve işverene gerekli önlemleri alması için önerilerde bulunur.

4. İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimleri: İşverenler, iş sağlığı ve güvenliği konusunda düzenli eğitimler sağlamakla yükümlüdür. İşçilere, işyerindeki tehlikelerin nasıl önlenmesi gerektiği, koruyucu ekipmanın nasıl kullanılması gerektiği, acil durum prosedürleri gibi konularda eğitim verilir. İşçilerin eğitim düzeyine uygun bir dil kullanarak verilen eğitim, işçilerin bilinçlenmesini sağlar ve sorumluluklarını yerine getirmelerini kolaylaştırır.

5. İşyeri İncelemeleri: İşverenler, işyerlerinde periyodik olarak incelemeler gerçekleştirmelidir. İşyeri incelemeleri, işçilerin çalışma koşullarının düzenliliğini ve potansiyel tehlikeleri kontrol etmeyi amaçlar. İşverenler bu incelemelerde, işçilerin şikayetlerini dinler, eksiklikleri tespit eder ve gerekli düzeltici önlemleri alır.

6. İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları İzlemi: İşverenler, işyerinde meydana gelen iş kazalarını ve meslek hastalıklarını kayıt altına almalı ve bu olayların sebeplerini araştırmalıdır. İş kazaları ve meslek hastalıkları izlemi, iş sağlığı ve güvenliği konusunda sorun yaşayan alanların tespit edilmesini ve önleyici önlemlerin alınmasını sağlar.

7. İşçi Katılımı: İşçilerin iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili görüşlerini ifade etme ve önerilerde bulunma hakkı vardır. İşverenler, işçilerin katılımını sağlamak için işyerinde düzenli olarak toplantılar düzenlemeli, görüşlerini almalı ve uygulanabilir önerileri değerlendirmelidir.

İş sağlığı ve güvenliği konusunda işveren tarafından alınan önlemler, yukarıda bahsedilen yöntemler yardımıyla kontrol edilebilir. Bu kontrollerin düzenli ve sistematik bir şekilde yapılması, işçilerin sağlığını ve güvenliğini koruma açısından büyük önem taşır. Hem işverenlerin hem de işçilerin bu konuda bilinçli ve sorumluluk sahibi olması, sağlıklı ve güvenli çalışma ortamlarının sağlanması amacına hizmet eder.