İş sağlığı ve güvenliği, çalışanların iş yerindeki sağlığını ve güvenliğini korumak amacıyla alınan önlemleri kapsayan bir disiplindir. Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği hukuku, çalışanların yaşamlarını ve sağlıklarını tehlikeye atabilecek risklerin en aza indirilmesi ve iş yerinin güvenli bir ortam haline getirilmesi amacıyla düzenlemeler içeren bir dizi yasal düzenlemelere dayanmaktadır.

İşçinin iş sağlığı ve güvenliği konusunda alabileceği tedbirler aşağıda açıklanmıştır:

1. İşyerinde risk analizi yapılmalıdır: İşveren, çalışma koşullarını analiz ederek olası risklere karşı önlemler almalıdır. Bu analiz, işin türüne, işyerinin niteliğine, çalışan sayısına ve diğer faktörlere bağlı olarak gerçekleştirilmelidir.

2. İş güvenliği eğitimi: İşveren, iş sağlığı ve güvenliği konularında çalışanlarına eğitim vermekle yükümlüdür. Bu eğitim çalışanların işyerindeki potansiyel tehlikeleri tanımalarına, riskleri değerlendirmelerine ve güvenli çalışma yöntemlerini öğrenmelerine yardımcı olur.

3. İş ekipmanlarının düzenli bakımı ve kontrolü: İşyerinde kullanılan ekipmanlar, düzenli olarak bakım ve kontrol edilmeli ve herhangi bir arıza veya aşınma durumunda hemen onarılmalı veya değiştirilmelidir. Ayrıca, çalışanlara ekipmanın doğru kullanımı konusunda talimat verilmelidir.

4. İşyerinde yangın önlemleri: İşveren, işyerinde yangın güvenliğini sağlamak amacıyla gerekli önlemleri almalıdır. Bu önlemler arasında yangın alarm sistemlerinin kurulması, yangın söndürme cihazlarının bulundurulması ve çalışanları yangın durumunda nasıl hareket edecekleri konusunda eğitim verilmesi bulunur.

5. Hijyen koşullarının sağlanması: İşveren, işyerinde temizlik ve hijyenin sürdürülmesi için gerekli önlemleri almalıdır. Düzenli temizlik, uygun tuvalet ve lavabo imkanları, temizlik malzemelerinin bulundurulması gibi önlemler, çalışanların sağlığını korur.

6. Kişisel koruyucu ekipmanların sağlanması: İşveren, işyerinde çalışanlara gerekli olan kişisel koruyucu ekipmanları (örneğin, iş elbiseleri, koruyucu gözlükler, kulak tıkaçları, iş eldivenleri vb.) sağlamakla yükümlüdür. Bu ekipmanlar, çalışanların bedensel zararlardan korunmasına yardımcı olur.

7. İş kazaları ve meslek hastalıklarının raporlanması: İşveren, iş kazalarını ve meslek hastalıklarını derhal yetkili mercilere bildirmelidir. Ayrıca, iş kazaları ve meslek hastalıklarıyla ilgili kayıtların düzenli olarak tutulması da önemlidir.

8. Çalışma saatlerinin düzenlenmesi: İşveren, çalışanların aşırı yorgunluk veya stres nedeniyle iş kazaları riski altında olabileceklerini dikkate almalıdır. Bu nedenle, çalışma saatlerini ve molaları düzenlemek, çalışanların dinlenmelerine ve enerji toplamalarına olanak sağlar.

9. İş sağlığı ve güvenliği kurulunun oluşturulması: İşveren, iş sağlığı ve güvenliği konularında çalışanlarıyla işbirliği yapmak amacıyla iş sağlığı ve güvenliği kurulunu oluşturmalıdır. Bu kurul, iş yerindeki riskleri ve önlemleri değerlendirir ve çalışanların görüşlerini alarak iş sağlığı ve güvenliği politikalarının belirlenmesine katkıda bulunur.

Bu tedbirler, Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği hukukunun temel gereklilikleridir. İşverenler, bu tedbirleri alarak çalışanların sağlığını ve güvenliğini korumakla yükümlüdür. Ayrıca, çalışanlar da iş sağlığı ve güvenliği konusunda bilinçlenmeli ve gerekli önerileri ve şikayetleri işverene iletmelidirler.