İpotek nedir ve nasıl konulur?

İpotek, Türk hukuk sisteminde en sık kullanılan bir teminat türüdür. Bir mülkün değerini garanti altına almak amacıyla bir taşınmaz veya taşınır mal üzerinde kurulan bir hak işlemidir. İpotek, borçlu tarafından alacaklının talebi üzerine gerçekleştirilir ve özellikle konut kredileri, taşıt kredileri gibi büyük tutarlı kredilerde sıkça kullanılır.

İpotek, iki temel unsurdan oluşur; inşaati imalatı tamamlanmamış taşınmazların ipoteği ve tamamlanmış taşınmazların ipoteği.

İpotek işlemi, öncelikle bir ipotek sözleşmesi ile başlar. İpotek sözleşmesi, alacaklının ve borçlunun karşılıklı rızası sonucu yapılır ve noterde düzenlenir. İpotek sözleşmesi, tarafların kimlik bilgilerini, ipotek edilecek taşınmazın veya taşınır malın niteliğini, borç tutarını, taksitlerin miktarını ve vadesini içermelidir. Ayrıca, ipotek sözleşmesinde nasıl bir durumda ipoteğin kullanılacağı, ipotek edilen malın satışına izin verip verilmeyeceği gibi ayrıntılar da yer alır.

Daha sonra, ipotek sözleşmesi tapu müdürlüğünde kaydedilmelidir. Kaydetme işlemi esnasında tapu sicil memuru, ipoteğin kaydının alacaklının lehine yapılmasını sağlar. Bu kayıt, taşınmazın üzerinde her türlü alacaklının ipotek hakkını ifade eder ve bu durum ipotek tesis edilen kişi tarafından herkese karşı ilan edilir.

İpotek, alacaklının borçlunun taşınmazını borcun tahsili amacıyla satabilmesine olanak tanır. Ancak, ipotek gereği taşınmazın satılabilmesi için bir icra takibi başlatmak gerekmektedir. İşte bu noktada alacaklının, tahsilat yapabilmek için dava açması veya icra takibi başlatması gerekir.

İpotek, ayrıca borçlunun rızası olmadan üçüncü kişiler tarafından satılamaz. Ipoteğe konu olan taşınmazın satışı, alacaklının tahsilatına yönelik işlemler sonunda gerçekleşir. Taşınmaz, icra yoluyla satışa çıkarılarak elde edilen bedel alacaklının alacağından düşülür ve varsa artan miktar borçluya ödenir.

Sonuç olarak, ipotek borçlu ve alacaklı arasında yapılan bir sözleşme ve tapu kaydı ile gerçekleştirilen bir teminat türüdür. İpotek, borçlu tarafından alacaklının talebi üzerine gerçekleştirilir ve borçlunun taşınmazı borcun tahsilatını garanti etmek amacıyla kullanılır. Ancak, ipoteğin kullanılabilmesi için icra takibi gerekmektedir.