İMAR HUKUKUNDA YAPI KAYIT BELGESİ NEDİR VE NASIL ALINIR?

İmar hukuku, ülkemizde yerleşim alanlarının düzenlenmesiyle ilgili kuralları ve düzenlemeleri içeren bir hukuk dalıdır. Yasalar ve yönetmelikler, imar planları ve ruhsatlar gibi unsurlarla birlikte, yapılaşma faaliyetlerini kontrol altında tutar ve düzenler. Bu kapsamda, yapıların mevzuata uygun olarak inşa edilmesi ve kullanılması gerekmektedir.

Yapı kayıt belgesi, yapıların mevcut hukuki durumu hakkında bir kayıt tutmak ve kaçak yapılaşmayı engellemek amacıyla kullanılan bir belgedir. Yapı kayıt belgesi ile yapılar, kaçak olduğu veya mevcut düzenlemelere aykırı olduğu gerekçesiyle yıkılmaktan korunur ve yasal hale getirilebilir. Bu belge, var olan yapıların imar mevzuatına uygun hale getirilmesi için verilmektedir.

Yapı kayıt belgesi, Türkiye’de 2012 yılında yürürlüğe giren 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında düzenlenmektedir. Bu kanuna göre, riskli alanlarda bulunan yapılar için yapı kayıt belgesi almaları ve gerekli düzenlemeleri yapmaları gerekmektedir. Ayrıca, yapı kayıt belgesi alabilmek için bazı şartlar ve prosedürler bulunmaktadır.

Yapı kayıt belgesi için başvurular, yapı sahipleri ve tüzel kişilikler tarafından ilgili belediyelere yapılır. Başvurunun kabul edilmesi ve yapı kayıt belgesinin verilmesi için bazı koşulların sağlanması gerekmektedir. Bu şartlardan bazıları şunlardır:

1. Yapının 31/12/2017 tarihine kadar inşa edilmiş olması gerekmektedir.
2. Yapı, kamu kurumlarına ait taşınmazlar, imarla ilgili özel kanunlar kapsamındaki yapılar, tarihi ve kültürel varlıklar, şehit ailelerine tahsisli taşınmazlar ile özel mülkiyete konu olamayacak alanlarda bulunan yapılar için belge verilmemektedir.
3. Yapı, ilgili Belediye Encümeni veya İmar Komisyonu tarafından yapılacak inceleme sonucunda yapı teknik açıdan sağlam olarak kabul edilmelidir.

Yapı kayıt belgesi almak için başvuru süreci genellikle şu adımlardan oluşur:

1. Başvuru dilekçesi: İlgili belediyeye yazılmış bir dilekçe ile başvuru yapılır. Dilekçe, yapı sahibi veya yetkilendirdiği bir kişi tarafından verilebilir. İlgili dilekçede, yapı ile ilgili bilgilerin doğru ve eksiksiz olarak belirtilmesi önemlidir.

2. İnceleme: Belediye yetkilileri, yapıyı incelemek üzere bir heyet görevlendirir. Bu heyet, yapının teknik açıdan incelenmesi ve uygun olup olmadığının belirlenmesi amacıyla inceleme yapar.

3. Değerlendirme: Yapı inceleme heyeti, inceleme sonucuna göre bir rapor hazırlar ve bu rapor, yapı kayıt belgesi verilip verilmeyeceğini belirlemek için ilgili birime sunulur. Değerlendirme sonucunda, yapı sahibine yapı kayıt belgesi verilmesi veya verilmemesi kararı verilir.

4. Belge verilmesi: Başvurunun kabul edilmesi durumunda, yapı sahibine yapı kayıt belgesi verilir. Bu belge sayesinde yapı, imar mevzuatına uygun hale getirilmiş olur ve yıkılma riski ortadan kalkar.

Unutulmaması gereken bir husus, yapı kayıt belgesi almanın her yapı için geçerli olmadığıdır. Belirli koşulları sağlayan yapılar için belge verilecek olup, tüm yapılar bu kapsamda değildir. Ayrıca, yapı kayıt belgesi almak da yapı sahibinin sorumluluğundadır ve yükümlülükleri yerine getirmesi gerekmektedir.

Sonuç olarak, yapı kayıt belgesi konusunda belirlenen süreç ve şartlara uygun hareket etmek önemlidir. Bu belge, kaçak yapılaşmayı engellemek ve mevcut yapıların daha güvenli hale getirilmesini sağlamak amacıyla düzenlenmiştir. Yapı işleriyle uğraşanların, imar mevzuatına uyma konusunda bilinçli olmaları ve mevcut yapılarını kontrol etmeleri büyük önem taşımaktadır. Bu sayede, sağlıklı ve güvenli yapılaşma sağlanarak toplumun da güvenliği arttırılmış olur.