Ürün sorumluluğu, tüketicilere zarar veren veya onların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye atan hatalı ürünler nedeniyle tüketicilere tanınan bir hak ve hukuki korumadır. Türkiye’de ürün sorumluluğu, Türk Borçlar Kanunu’nun 3. kısmında düzenlenmiştir.

Ürün sorumluluğu, tüketicilerin günlük hayatta kullandıkları mal ve hizmetlere karşı sahip oldukları hukuki hakları korumayı amaçlar. Tüketiciler, zarara uğradıklarında veya sağlık ve güvenlikleri tehlikedeyse, hukuki yollarla haklarını arama imkanına sahiptirler.

Türk Borçlar Kanunu’na göre, ürün sorumluluğu üç temel ilkeye dayanır: hatalı ürün, zarar ve nedensellik ilkesi.

Hatalı Ürün: Ürün sorumluluğu, hatalı üründen kaynaklanan zararları düzenler. Hatalı ürün, normal kullanımında beklenen güvenlik düzeyini sağlamayan veya tüketiciye zarar veren bir üründür. Örneğin, bir elektrikli cihazın kullanımı sonucu yangın çıkması veya patlama gibi durumlar hatalı ürün olarak değerlendirilebilir.

Zarar: Ürün sorumluluğunda, tüketicilerin zarar görmesi veya sağlık ve güvenliklerinin tehlikeye düşmesi önemli bir kriterdir. Zarar, maddi zarar (ekonomik kayıplar, tazminat talepleri gibi) veya manevi zarar (duygusal travma, psikolojik etkiler gibi) şeklinde ortaya çıkabilir.

Nedensellik İlkesi: Ürün sorumluluğunda, hatalı ürünün yol açtığı zararların nedensel bağlantısı aranır. Yani, hatalı ürün nedeniyle meydana gelen zararın, ürünün hatalı olduğu için ortaya çıktığı kabul edilmelidir. Tüketicilerin zararının ürünün hatalı olması nedeniyle gerçekleştiğini kanıtlaması gerekmektedir.

Ürün sorumluluğunda, tüketicilerin hakkını aramak için Türk Borçlar Kanunu’nun 3. kısmındaki hükümlere başvurması gerekmektedir. Tüketiciler, zarar gören veya sağlık ve güvenlikleri tehlike altında olan ürünle ilgili olarak üretici, ithalatçı veya satıcıya karşı dava açma hakkına sahiptir.

Üreticiler, ithalatçılar ve satıcılar da ürün sorumluluğuna tabidirler ve zarar gören tüketicilere karşı sorumluluk taşırlar. Hatalı ürün nedeniyle tüketiciye zarar verilmesi durumunda, üretici, ithalatçı veya satıcı, zarar gören tüketiciye tazminat ödemekle yükümlüdür.

Ürün sorumluluğu davaları genellikle tüketici mahkemelerinde açılır. Tüketiciler, zararlarını kanıtlamaları halinde tazminat talebinde bulunabilirler. Üretici, ithalatçı veya satıcı, hatalı ürünün varlığını veya tüketicinin zararını kanıtlamaları halinde savunma yapabilirler.

Sonuç olarak, ürün sorumluluğu, tüketicilerin hatalı ürünler nedeniyle zarar görmeleri veya sağlık ve güvenliklerinin tehlikeye düşmesi durumunda haklarını arama imkanı sağlayan bir hukuki korumadır. Bu kapsamda üretici, ithalatçı ve satıcılar, ürünlerin güvenliğini ve tüketicilerin taleplerini karşılamakla yükümlüdürler. Tüketici, zarar gördüğü durumlarda hukuki yollara başvurarak ürünün hatalı olduğunu kanıtlamalı ve tazminat taleplerinde bulunmalıdır.