Ceza davaları, suçlanan kişinin suç işlediği iddiasıyla yargılandığı davaları kapsar. Bu davalar, suçun kanıtlanması için delillerin toplandığı bir süreç gerektirir. Ceza davalarında delil toplama aşamaları şu şekildedir:
1. Ön Soruşturma:
Ceza davasının başlamasıyla birlikte ilk adım olarak yetkililer tarafından bir ön soruşturma yapılır. Bu aşamada, polis veya savcı suçu işleyen kişiyi tespit etmek için delilleri toplar. Ön soruşturma dosyası, şüpheliye ait bilgiler, tanık ifadeleri, resmi raporlar ve diğer delilleri içerir.
2. İddianame Hazırlama:
Ön soruşturma sonucunda savcı, delilleri değerlendirerek suçlamaları içeren bir iddianame hazırlar. İddianame, şüpheli hakkında ne tür bir suçlama yapıldığını ve hangi delillere dayandığını açıklar. İddianame ayrıca, suçlanan kişinin ifadeye çağrılmasına veya tutuklanmasına ilişkin kararları da içerebilir.
3. Delil Sunma:
İddianamenin kabul edilmesiyle birlikte, savcı mahkemede delillerini sunar. Bu deliller, polis raporları, tanık ifadeleri, görgü tanıklarının ifadeleri, video veya fotoğraf kanıtları, uzman raporları, delillerin bulunduğu yerden elde edilen nesneler veya diğer kanıtlar olabilir. Savcı, mahkemeye sunulan delillerin adil ve kesin olmasını sağlamakla yükümlüdür.
4. İspat Etme:
Savcının delillerini sunmasının ardından, suçlanan kişi lehine veya aleyhine savunma yapma hakkına sahiptir. Savunma, suçlanan kişinin suçu işlemediğini veya hukuksal bir mazereti olduğunu kanıtlamaya çalışacaktır. Savunma, tanık ifadeleri, bilirkişi raporları, diğer kanıtlar veya suçlanan kişinin ifadesine dayanabilir.
5. Delil İncelenmesi:
Mahkeme, sunulan delilleri dikkatlice inceleyerek lehine veya aleyhine olan kanıtları değerlendirir. Mahkeme, delillerin yasalara uygun olup olmadığını, delillerin orijinalliğini ve adil bir şekilde elde edilip edilmediğini değerlendirir. Mahkeme, delilleri mantık yoluyla inceleyerek suçlu veya masumun belirlenmesine yardımcı olur.
6. Mahkumiyet veya Beraat:
Mahkeme, delilleri değerlendirdikten sonra suçlu veya masum olduğuna karar verir. Suçlu bulunan kişilere ceza verilirken, masum bulunan kişiler beraat eder ve suçlamalardan kurtulurlar.
Delil toplama aşamaları, Türk hukuk sisteminde adil bir yargılamanın temelini oluşturur. Her adım, suçun kanıtlanması veya masumiyetin ispat edilmesi amacıyla titizlikle uygulanmalıdır. Bu süreçte, delillerin toplanmasında hukuka uygunluk, delillerin doğruluğu, güvenilirliği ve yeterliliği gibi kriterler göz önünde bulundurulmalıdır.