Boşanma Davasında Eşlerin Ortak Mal Varlığının Paylaşımı

Boşanma süreci, çiftler için hem duygusal hem de maddi olarak zorlu bir dönem olabilir. Evlilik birliği içerisinde edinilen ortak mal varlığının nasıl bölüşüleceği ise en çok merak edilen konuların başında gelmektedir. Türk Medeni Kanunu’na göre eşlerin boşanma davası sırasında biriken mallarını paylaşmaları bazı kurallara bağlıdır. Bu makalede, boşanma davasında mal paylaşımı sürecini ve eşlerin karşılaşabileceği durumların çeşitlerini açıkça anlatacağız.

Boşanmada Ortak Mal Varlığı Nedir?

Ortak mal varlığı, eşlerin evlilik birliği içerisindeyken birlikte ya da bireysel olarak kazandıkları, yani evlilik süresince edindikleri tüm mallar anlamına gelir. Evlilik öncesi her iki tarafın sahip olduğu kişisel mal varlıkları ise kişisel mal addedilir ve paylaşım dışında tutulur.

Mal Rejimleri ve Paylaşımı

Türk hukuku, evli çiftler arasında farklı mal rejimleri öngörmekte, en çok tercih edileni ise edi̇nmi̇ş mallara katılma rejimidir. Bu rejim altında, evliliğin başlangıcından itibaren eşlerin hangi malın kişisel olduğu, hangisinin ise ortak mal varlığına dahil olduğu belirlenir. Edinilmiş mallar, evlenme tarihinden sonra her iki eşin de çabasıyla oluşan varlıkları kapsar. Boşanma anında ise bu mallar, kanunun belirlediği kurallar çerçevesinde paylaştırılır.

Eğer eşler farklı bir mal rejimi seçmediyse varsayılan sistem edinilmiş mallara katılma rejimidir. Diğer rejimler ise mal ayrılığı ve paylaşmalı mal ayrılığıdır. Mal ayrılığı rejimi, her eşin kendi malını yönettiği ve boşanmada da kendi mallarını alıp ayrıldığı bir rejimdir. Paylaşmalı mal ayrılığı ise eşlerin belirli malları önceden belirleyerek paylaşmayı kabul ettikleri bir rejim türüdür.

Edinilmiş Malların Tespiti ve Paylaşımı

Boşanmanın en önemli kısmı edinilmiş malların tespiti ve adil bir şekilde paylaştırılmasıdır. İşlemler sırasında öncelikle eşlerin kişisel malları ile ortak malların ayrımı yapılır. Ortak mallara örnek olarak; boşanma sırasında sahip olunan ev, araba, banka hesapları, hisse senetleri ve evlilik süresince artan menkul ve gayrimenkul değerler gösterilebilir.

Ortak malların paylaşımında genel olarak iki yöntem izlenir; malın satılması ve gelirin paylaştırılması ya da malın değerinin tespiti ve bu değere göre tazminatın ödenmesi. Eşler arasında anlaşma yoksa ve ortak malların paylaşımına ilişkin bir sözleşme bulunmuyorsa hakim, malların mevcut değerini ve her bir eşin katkı payını hesaba katarak bir karar verir.

Anlaşmalı ve Çekişmeli Boşanmada Mal Paylaşımı

Boşanma davaları anlaşmalı ve çekişmeli olarak iki farklı türde ilerleyebilir. Anlaşmalı boşanmalarda eşler, mal paylaşımı konusunda kendi aralarında anlaşabilir ve bu anlaşmayı yargı önünde bir protokolle resmileştirebilirler. Bu protokol, malların paylaşım şeklini, nafaka ve velayet gibi diğer konuları da içerebilir.

Çekişmeli boşanmalarda ise eşler arasında anlaşmazlık durumlarında hakim devreye girer. Hakim, her iki eşin de katkılarını, edinilmiş malların durumunu ve diğer etkenleri değerlendirerek bir paylaşım kararı verir. Çekişmeli boşanmalarda süreç genellikle daha uzun ve karmaşıktır.

Mal Paylaşımında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Mal paylaşımında dikkat edilmesi gereken bazı kritik noktalar bulunmaktadır. Öncelikle, kişisel mal olarak kabul edilen malların evlilik süresince ortak kullanıma sokulmuş olması durumunda, bu mallar da ortak mal kapsamına girebilir. Ayrıca, miras yoluyla ya da bağışlamalar neticesinde elde edilen mallar da genellikle kişisel mal olarak değerlendirilir fakat bu mallardan elde edilen gelirler ortak kabul edilebilir.

Mal paylaşımında belki de en zorlayıcı konulardan biri, her iki tarafın da ortak mallara olan katkısının doğru bir şekilde hesaplanmasıdır. Bunu kanıtlamak için çiftlerin, mal evlendikten sonra edinilmişse, kanıtlamak adına banka kayıtları, tapu senetleri, faturalar gibi belgeleri toplaması ve sunması gerekebilir.

Son olarak, mal paylaşımı yapılırken, eşler arasındaki haksız fiiller ve ziyaa uğratıcı davranışlar hesaba katılabilir. Örneğin, eşlerden birinin evlilik birliği içerisinde kumar oynaması veya aşırı derecede borç yapması gibi durumlar, mal paylaşımında hakimin takdirini etkileyebilecek faktörlerdir.

Sonuç

Boşanma sürecinde eşlerin ortak mal varlığını adil bir şekilde bölüşebilmeleri için Türk hukuk sisteminin belirlediği kurallar çerçevesinde hareket etmeleri gerekmektedir. Her ne kadar bu süreç karmaşık ve duygusal olarak zorlayıcı olsa da adaletli bir mal paylaşımının temelinde her iki tarafın da haklarının gözetilmesi yatar. Bu konuda profesyonel bir avukat yardımı almak, sürecin daha adil ve düzenli ilerlemesini sağlayabilir. Unutmayın, her boşanma davası özeldir ve eşsiz koşullar barındırır; bu nedenle mal paylaşımı konusunda kişisel durumunuzu bir uzmana danışarak netleştirmeniz en uygun yaklaşım olacaktır.