Borçlar hukuku, bireyler veya kurumlar arasındaki borç ilişkilerini düzenleyen hukuk dalıdır. Bu hukuk dalı, alacaklı ve borçlu arasındaki hak ve yükümlülükleri belirlemektedir. Alacaklının haklarını korumak amacıyla borçlu, borcunu zamanında ve eksiksiz olarak ödemekle yükümlüdür. Buna ek olarak, alacaklının güvencesini sağlamak için çeşitli koruma mekanizmaları bulunmaktadır. Aynı şekilde, borçlu da kendi haklarını koruyabilmektedir.

Alacaklının Hakları:

1. Ana Alacak ve Faiz: Alacaklı, ana alacak tutarının ödenmesini talep edebilir ve gecikme durumunda belirli bir faiz oranıyla gecikme faizi talep edebilir. Bu, alacaklının nakit akışını düzenleyerek zararını minimize etmesini sağlar.

2. Temerrüt Durumunda Temerrüt Faizi ve Tazminat: Borçlu, borcunu zamanında ödemezse veya taahhütlerini yerine getirmezse, bu durumda alacaklı, temerrüt faizi ve tazminat talep edebilir. Bu, alacaklının zararını telafi etmesine yardımcı olur ve borçlunun taahhütlerine uymasını sağlar.

3. Takip ve İcra Hukuku: Ödeme yapılmaması durumunda alacaklı, takip ve icra yoluyla alacağını tahsil edebilir. Bu, alacaklının alacağını hızlı ve etkili bir şekilde tahsil etmesine olanak sağlar. Alacaklı, icra takibi başlatabilir ve borçlu malvarlığı üzerinde haciz işlemi uygulanabilir.

4. Kefalet ve Rehin Hakkı: Alacaklı, alacağını güvence altına almak için teminat talep edebilir. Kefalet veya rehin sözleşmesi ile alacaklı, malvarlığı üzerinde hak iddia etme hakkına sahip olur. Bu, alacaklının alacağına kolaylıkla erişebilmesini sağlar.

Borçlunun Hakları:

1. Borcun Sadece Ana Bedel Üzerine Hesaplanması: Borçlunun, belirlenen borcun sadece anapara üzerinden hesaplanması hakkı vardır. Bu, borçlunun aşırı bir faiz yükü altına girmesini önler.

2. Borcun Sona Ermesi: Borçlunun, borcun tamamen ödenmesi durumunda borcun sona ermesi hakkı bulunmaktadır. Ödeme yapıldıktan sonra, borçlu artık borç altında sayılmaz.

3. Temerrütten Kurtulma: Borçlu, anlaşmada belirlenen süre içinde borcunu ödemezse temerrüde düşer. Ancak temerrütten kurtulma imkanı da vardır. Borçlu, temerrüt gerekçesini ortadan kaldırarak borcunu ödeyebilir ve temerrüttten kurtulabilir.

4. Borç Tahsil İşlemlerinin Durdurulması: Borçlu, icra takibi gibi borç tahsil işlemlerini durdurmak için sulh veya taksitlendirme talebinde bulunabilir. Bu talepler, borçlu için ödeme kolaylığı sağlamaktadır.

Sonuç olarak, borçlar hukukunda alacaklı ve borçlu arasındaki dengeyi sağlamak için hukuki koruma mekanizmaları mevcuttur. Alacaklının alacağını tahsil etmesi ve borçlunun haklarını koruması için yasal düzenlemeler bulunmaktadır. Bu düzenlemeler, alacaklı ve borçlu arasında adil bir ilişki sürdürülmesini sağlamaktadır.