Milletlerarası anlaşmalar, iki veya daha fazla ülke arasında yapılan sözleşmelerdir ve uluslararası hukukun bir parçasını oluştururlar. Bir ülke milletlerarası bir anlaşmayı kabul etmek istediğinde, bazı onaylama süreçlerine tabi tutulması gerekmektedir. Türkiye’nin de taraf olduğu bu anlaşmaların kabul edilmesi süreci, Türk hukuk sistemi açısından önemli bir konudur.
Milletlerarası anlaşmaların Türkiye’de kabul edilmesi için öncelikle anlaşmanın imzalanması gerekmektedir. İmzalama aşamasında, Türk hükümeti anlaşmayı kabul ettiğini ve onaylamaya niyetli olduğunu ifade eder. Ancak imzalama aşamasında anlaşmanın hukuki bağlayıcılığı yoktur. Bu nedenle imzalanan anlaşmanın Türkiye için yasal olarak bağlayıcı hale gelmesi için ek bir adım gerekmektedir.
Türkiye’de milletlerarası anlaşmaların kabul edilmesi için gerekli olan adımlardan biri, anlaşmanın Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulmasıdır. Anlaşma, TBMM’ye sunulduktan sonra ilgili komisyonlarda incelenir ve değerlendirilir. Komisyonların yapacağı inceleme sonucunda, anlaşmanın TBMM Genel Kurulu’nda oylanması için öneriler ve raporlar hazırlanır. TBMM Genel Kurulu, anlaşmayı onaylamak veya reddetmek için bir karar alır. Genel Kurulun çoğunluğunun anlaşmayı kabul etmesi durumunda, anlaşma Türkiye için bağlayıcı hale gelir.
Ancak bazı anlaşmalar için TBMM onayı aranmaz. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, anayasa gereği, Türkiye’yi bağlayıcı olan ve barış, ittifak, ekonomik yardım, ulusal güvenlik, uluslararası örgütlerle ilişkiler gibi konulara ilişkin olan anlaşmaları imzalayabilir ve uygulamaya koyma yetkisine sahiptir. Bu tip anlaşmalar, Cumhurbaşkanı tarafından onaylanarak Türkiye için bağlayıcı hale gelir.
Anlaşmaların ülkede yasal olarak bağlayıcı hale gelmesinden sonra, anlaşmanın hükümlerinin yerine getirilmesi için ilgili kamu kurum ve kuruluşları devreye girer. Anlaşmanın hükümlerini yerine getirme sorumluluğu, genellikle ilgili bakanlık veya kurum tarafından yürütülür. Ayrıca, anlaşma hükümlerinin yerine getirilmesi ve uygulanması için gerekli yasal düzenlemeler de yapılabilir.
Sonuç olarak, bir ülkenin milletlerarası bir anlaşmayı kabul etmesi için genellikle anlaşmanın imzalanması, TBMM’nin onayı veya Cumhurbaşkanı tarafından onaylanması gerekmektedir. Türkiye’de anlaşmalar genellikle TBMM onayıyla kabul edilirken, bazı anlaşmalar Cumhurbaşkanı tarafından onaylanabilir. Bu süreçten sonra, anlaşmanın hükümlerinin yerine getirilmesi için ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından düzenlemeler yapılır ve uygulama süreci başlatılır.