Markaların sınai mülkiyet hakları Türk Hukuk Sistemi’nde Türk Patent Enstitüsü tarafından sağlanmaktadır. Söz konusu haklar, markanın tescilli olması durumunda koruma altına alınır. Markalar, belli bir süre boyunca sahibine özel kullanım hakkı sağlar ve sahibine markayı başkalarının kullanmasını engelleme imkanı verir.
Markaların korunması ve kullanılmasıyla ilgili hükümler Markaların Korunması Hakkında 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nda yer almaktadır. Kanun’un 4. maddesine göre, markaların tescil ettirilmesiyle birlikte koruma süreci başlar ve genellikle 10 yıl boyunca geçerlidir. Ancak bu süre, dönem dönem yenilenerek uzatılabilir.
Marka sahipleri, koruma süresi boyunca markalarını kullanma hakkına sahiptirler. Markanın kullanılmaması durumunda ise yasal süreç başlayabilir ve marka sahibi, markasının kullanılmadığını ispatlamak zorunda kalabilir. Bu durumda marka sahibi, markayı kullanmama nedenlerini açıklamak durumundadır. Eğer marka sahibi markayı 5 yıl süreyle kullamazsa iptal talebiyle haklar etkilenebilir.
Markaların koruma süresinin sona ermesi durumunda, marka sahibi tarafından tescilin yenilenmesi gerekir. Yenileme başvurusu, markaların 6’ncı yılın sonunda ve sonraki her 10 yılın sonunda yapılabilir. Yenileme süreci, başvuru sahibinin bu talebi en geç sona erme tarihinden 6 ay önce yapması gerekmektedir. Aksi halde marka hakkı sona ermiş olur ve başkalarının markayı kullanma hakkı doğar.
Marka sahibi, koruma süresi boyunca markasını kullanmaya devam etmek istediği takdirde tescilin yenilenmesi çok önemlidir. Aksi halde marka hakkı sona erer ve başka bir kişi veya şirket tarafından kullanılabilir. Tescilin yenilenmemesi durumunda yeniden başvuru yapma hakkı da bulunmaktadır fakat bu durumda başvuru sahibi, diğer tescil başvurularıyla rekabet etmek zorunda kalabilir.
Markanın tescilli olması ve koruma süresi boyunca kullanılması önemlidir çünkü markaların kullanıcılar nezdinde tanınır ve değeri artar. Markanın kullanılmaması durumunda ise marka değeri ve rekabet avantajı kaybedilebilir.
Sonuç olarak, markaların sınai mülkiyet hakları tescil ile koruma altına alınır ve genellikle 10 yıl süreyle geçerlidir. Bu süre boyunca marka sahibine markayı kullanma hakkı sağlanır. Markaların koruma süresi sona erdiğinde ise tescilin yenilenmesi gerekmektedir. Markaların korunması ve kullanılmasıyla ilgili daha detaylı bilgi için Sınai Mülkiyet Kanunu’na başvurulması önemlidir.