Anayasa Mahkemesi, Türkiye’nin en üst düzeydeki yargı organıdır ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda yer alan hükümleri denetlemekle görevlidir. Anayasa Mahkemesi, yasaların veya diğer mevzuatın Anayasa’ya uygunluğunu incelemek, Anayasa’ya aykırı olduğu iddia edilen mevzuatın iptali veya yürürlüğünün durdurulması gibi hukuki konuları ele alır. Anayasa Mahkemesi’nin görev ve yetkileri, 1982 Anayasası’nda ayrıntılı bir şekilde belirtilmiştir.

Anayasa Mahkemesi’nin görüşebileceği davalara bakacak olursak, şunları söyleyebiliriz:

1. Anayasa İhlali Davaları: Anayasa’nın herhangi bir hükmünün ihlal edildiği iddialarıyla ilgili davalara bakar. Yasa veya diğer mevzuat hükümlerinin Anayasa’ya uygun olup olmadığını inceler ve Anayasa’ya aykırı bulduğu hallerde ilgili mevzuatı iptal edebilir.

2. Seçim İptal Davaları: Seçimlerle ilgili olarak Anayasa’ya veya yasalara aykırılık iddialarıyla ilgili davalara bakar. Seçim sonuçlarının geçersiz sayılmasına veya seçimlerin yenilenmesine karar verebilir.

3. Parti Kapatma Davaları: Bir siyasi partinin faaliyetlerinin Anayasa’ya uygun olmadığı iddialarıyla ilgili davalara bakar. Bir partinin Anayasa’ya aykırı eylemlerinde bulunduğu kanıtlanırsa, parti kapatma cezası verebilir.

4. Şikâyet Başvuruları: Bireyler veya kuruluşlar, temel hak ve özgürlüklerinin Anayasa tarafından güvence altına alındığı iddiasıyla başvuruda bulunabilirler. Anayasa Mahkemesi, bu başvuruları inceleyerek, hak ihlaline uğranıp uğranılmadığını değerlendirebilir.

5. Siyasi Yasağın Kaldırılması Davaları: Bir kişinin siyasi faaliyetleri veya partisinin Anayasa’ya aykırı eylemleri nedeniyle siyasi yasakla karşılaştığı iddiasıyla ilgili davalara da bakabilir.

Bu davalardan başka Anayasa Mahkemesi, Anayasa’nın kendisine verdiği yetkilere dayanarak, Anayasa’nın ve yargı organlarının görev alanına giren diğer konularda da karar verebilir.

Anayasa Mahkemesi tarafından görülen davalar genellikle vatandaşların temel hak ve özgürlüklerinin korunması, demokratik ilkelere uygunluk, siyasi parti faaliyetleri ve seçimlerle ilgili konular gibi toplumun genel çıkarlarını ilgilendiren meseleleri içerir.

Sonuç olarak, Anayasa Mahkemesi, Anayasa’nın ihlal edildiği iddiaları, seçimlerle ilgili uyuşmazlıklar, parti kapatma davaları ve temel hak ve özgürlüklerin ihlal edildiği şikayet başvuruları gibi birçok dava türüyle ilgilenir.